كلوپروست (Cloprost)

مكانيسم اثر:

پروستاگلاندين‌ها در ابتدا به دلیل اثر لوتئوليتيكي‌شان مورداستفاده قرار می‌گیرند.

PGF2 باعث تحليل سريع جسم زرد فعال و كاهش سريع در تولید پروژسترون می‌شود. لوتئوليز منجر به رشد فوليكول و برگشت به فحلي با تخمک‌گذاری طبيعي می‌شود. فحلي در گاو 4-2 روز و در ماديان 5-2 روز بعد از تحليل جسم زرد اتفاق می‌افتد. مكانيسم دقيق اثر لوتئوليزي پروستاگلاندين ممكن است به تغييرات جريان خون در عروق رحمي و تخمداني، مهار پاسخ تخمدان به گنادو تروفين يا تحريك آنزیم‌های كاتاليتيكي مربوط باشد. PGF2 يك اثر تحريكي مستقيم روي عضلات صاف رحم و اثر شل كنندگي روی سرويكس دارد. گیرنده‌های خاصي در غشاي سلولي بعضي از بافت‌ها بخصوص عضلات صاف وجود دارند كه با اثرات تحريكي PG متأثر شده و با تغييراتي در يون كلسيم و حركت آن به داخل سلول و در نهایت پلاريزه كردن غشاي سلولي باعث تحريك و عملكرد آن‌ها می‌گردد.

فارماكوكنيتيك:

كلوپروست پس از تزريق به روش عضلاني سریعاً در بدن پخش می‌شود. درگاو حداكثر مقدار بافتي آن 30 دقيقه پس از تزريق به وجود می‌آید. پروستاگلاندين‌ها به‌سرعت توسط آنزیم‌های موجود در ريه، كبد و کلیه‌ها متابوليزه می‌شوند و تنها درصورتی‌که شبكه عروقي خاصي جهت اتصال موضعي آن‌ها وجود داشته باشد، همانند یک هورمون كلاسيك عمل می‌نمایند. كلوپروستنول از طريق كليه و صفرا دفع می‌شود. در گاو كلوپروستنول نیمه‌عمر 6/1 ساعته دارد. در مدت 24 ساعت غلظت كلوپروستنول در محل تزريق به كمترين مقدار خود می‌رسد.

موارد مصرف:

گاو:

1- كيست لوتئال

2- موارد فحلي آرام يا نامعين

3- القاء زايمان (القاء زايمان در پريود نزديك زايمان امکان‌پذیر است و قبل از روز 270 آبستني نبايد از اين دارو استفاده گردد. زايمان معمولاً 24 تا 36 ساعت بعد از تجويز دارو صورت می‌گیرد).

4- خاتمه دادن به آبستني ناخواسته طبيعي

5- خاتمه دادن به آبستني غيرطبيعي:

الف: جنين مومیایی‌شده

ب: آب‌آوردگی غشاء جنيني: تجمع پاتولوژيكي مايعات جفت (هيدرآلانتوئيس، هيدرآمنيوس)

(يك دوز از كلوپروستنول منجر به دفع جنين در هر مرحله از آبستني می‌شود.)

6- آندومتريت مزمن، پيومترا و جفت ماندگي

7- همزمان‌سازی سيكل فحلي

8- استفاده در دوره اوليه بعد از زایمان به‌منظور افزايش کارایی دستگاه تولیدمثل.

ماديان:

1- در موارد فحلي خاموشي مادیان‌های داراي سيكل طبيعي فحلي

2- دي استروس طولانی

3- آبستني كاذب

4-آنستروس وابسته به شيرواري

5- ايجاد سقط‌جنین قبل از روز 45 آبستني

مقدار و روش مصرف:

گاو: 2 میلی‌لیتر (500 میکروگرم كلوپروستنول)

اسب:

اسب‌های كمتر از 400 كيلوگرم وزن بدن: 1- 5/0 میلی‌لیتر. (250- 125 ميكروگرم كلوپروستنول)

اسب‌های بيش از 400 كيلوگرم وزن بدن: 2-1 میلی‌لیتر. (500-250 ميكروگرم كلوپروستنول)

دارو تنها به روش عضلاني تزريق گردد.

عوارض جانبي:

در گاو ممكن است عفونت‌های موضعي در محل تزريق ايجاد شود كه می‌تواند به‌صورت عمومي و سيستميك بروز كند و در موارد محدودي خطرناك و مرگبار باشد.

در گاو متعاقب تجويز 10-5 برابر دوز توصیه‌شده، افزايش درجه حرارت بدن و ريزش بزاق گزارش‌ شده است.

در ماديان تجويز بيشتر از دوز توصیه ‌شده باعث تعريق زياد، افزايش تعداد تنفس و ضربان قلب، آتاكسي، اسهال و دل‌درد خفيف شده است. اين علائم معمولاً ملايم و زودگذرند.

موارد منع مصرف:

در دام‌هاي آبستن به‌جز مواقعي كه سقط‌جنین موردنظر می‌باشد استفاده نشود.

از تزريق وريدي دارو اجتناب شود.

در مادیان‌های دچار نارسائی‌های حاد يا تحت حاد سيستم گوارشي يا تنفسي مصرف نشود.

موارد احتياط:

به دلیل اينكه اين دارو از طريق پوست به‌آسانی جذب می‌شود لذا زنان باردار و افراد مبتلا به آسم بايد از تماس با اين دارو خودداري كنند چون كلوپروستنول باعث سقط‌جنین يا تنگي نفس حاد می‌شود.

درمان فوري با آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت بروز عفونت در محل تزريق چه به‌صورت موضعي و چه انتشاریافته کاملاً ضروري است.

اطمینان از مصرف دارو:

گاوها بايد آماده تلقيح بوده، حتماً از سلامت كامل و جسم زرد فعال برخوردار باشند.

وضعيت تغذيه گاو بايد كافي و مناسب باشد زیرا در تلیسه‌های جوان تغذيه اثر مستقيمي بر ميزان باروري و شروع فحلي و در گاوهاي شيري در بازگشت مجدد به فحلي پس از زايمان دارد.

تلقيح مصنوعي بايد به‌درستی و با روش صحيح و بهداشتي انجام گيرد.

دوره پرهيز از مصرف:

گوشت: يك روز پس از آخرین تزريق

شير: چهار ساعت پس از آخرین تزریق

شرايط نگهداري:

دارو در دماي كمتر از 25 درجه سانتیگراد و دور از نور نگهداري شود. از یخ‌زدگی دارو جلوگيري شود.

بسته‌بندی:

اين دارو در ویال‌های 10 و 20 میلی‌لیتری عرضه می‌گردد.